Periodontoloji Nedir ve Nasıl Uygulanır?

Periodontoloji Nedir ve Nasıl Uygulanır?

Dişler ve dişlerin etrafında bulunan dokuların sağlık ve hastalıktaki durumlarını inceleyen, bu dokularda meyden temel gelen hastalıkların teşhisi, tedavisi ve tedavi sonrasında elde edilen sağlığın korunmasını hedefleyen bir diş hekimliği dalıdına periodontoloji denir.

Dişeti hastalıkları, kolay bir dişeti iltihabından (gingivitis) çene kemiklerinin eridiği, dişlerin sallanarak kaybedildiği şiddetli enfeksiyonlara (periodontitis) kadar geniş bir alanı kapsar. Hastalıklarla beraber dişetleri şişer, kızarır, kanamaya başlar, çekilir. Diş boyları uzar, ağız kokusu meydana gelir. Dişler yer değiştirir, araları açılır ve sonunda kaybedilir. Dişeti hastalığının en önemli belirtilerinden bir tanesi olan ve hasta tarafından kolaylıkla fark edilebilen dişeti kanaması, diş fırçalarken, sert gıdalar yerken, bazen da kendi kendine meydana gelir.

Bu hastalıklar genelde kronik seyreden hastalıklardır. Hastalık var olmasına karşın genel olarak ağrı olmadığı için bir süre hiç fark edilemeyebilir. Dişetleri kanıyorsa ve büyümüşse, diş taşları var ise, bazen dişetleri çekilmiş ve dişler uzamışsa, bazı dişler yer değiştirmiş ve araları açılmışsa, dişler sallanıyorsa, ağızda kötü bir tat ve kötü bir koku var ise muhakkak bir diş hekimine uzmanına gidilmelidir.

Periodontal tedavinin en temel amacı umutsuz gibi görünen sağlıksız dişleri ağızda tutmaktır. Hastalığın tipi ve şiddetine göre değişik tedavi metotları uygulanmaktadır. Bunlar; evvela ağız hijyeni eğitimi, diş taşı temizliği, kök yüzeyi düzleştirilmesi, rejeneratif, rekonstrüktif ve mukogingival operasyonlar olarak basitçe özetlenebilir. Aynı zamanda yüksek gülme hattı olan fertlerin diş eti estetiğini sağlamak da, periodontal tedavi kapsamındadır. Hastalığın tipi ve şiddeti, hastanın alışkanlıkları ve hekimi ile yapacağı işbirliği, ağız hijyeninin standardı, tedavi planlaması ve başarısını direk olarak etkiler.

Tedavi

Tedavinin ilk aşaması hastalığın esas etkeni olan dental plağın hasta tarafından fırça/diş-ipi/ara yüz fırçası kullanılarak temizlenmesi ve diş üstündeki birikintilerin diş hekimi tarafından özel aletlerle uzaklaştırılmasıdır. Başlangıç tedavisi olarak adlandırılan bu aşama periodontal işlemlerin temelidir. Diş taşı temizliği basit dişeti iltihaplarında tek başına bir tedavi yöntemi olabildiği gibi, ileri durumlarda periodontal operasyona hazırlık amacı ile de yapılmaktadır.

İltihaplı dişetini, büyümüş dişetini, çekilmiş dişetini, diş-dişeti arasında çene kemiklerinin erimesine bağlı şekilde meyden temel gelmiş boşlukları (cep) ve kemik erimesini tedavi etmek amacı ile genelde lokal anestezi altında yapılan, yeni kemik oluşumu hedeflendiğinde, yardımcı biomateryallerin (kemik tozu, membran vs) kullanıldığı cerrahi işlemlere ise “periodontal operasyon” denir.

Periodontal tedavi, erken teşhis ile gerekli müdahaleler yapıldığında sonuçları kesin ve hasta memnuniyetinin en yüksek oranda olduğu dişhekimliği hizmetidir. Unutulmamalıdır ki periodontal olarak daha sağlıklı olmayan dişlere hiçbir restoratif tedavi uygulanamaz.

Periodontoloji

Çene cerrahisi başta ağız ve dişlere bağlı kistler tümörler gibi patolojilerin beraberinde diş ve çene kırıkları çene kemiği içinde gömük kalmış dişlerin çıkartılması ya da sürdürülmesi, protez yapımına yardımcı olmak için ağzın sert ve yumuşak dokularında yapılan düzeltmeleri içermektedir. Çene-yüz bölgesi ağrıları, alt çene eklemi hastalıkları tükürük bezi rahatsızlıkları da çene cerrahisinin çalışma alanı içindedir. Aynı zamanda bazı sistemik hastalıkların ağız içindeki belirtilerinin saptanması ve tedavisi de çalışma alanına girer.

Son senelerde diş hekimliğinde sıklıkla uygulanan implantların çeneye yerleştirilmesi, implant için yeterli kemiğin bulunmadığı durumlarda kemik greftleri konulması gibi ileri implant cerrahisi uygulamaları da yer almaktadır.

Çene cerrahisinin çalışma alanı içinde olan başka bir konu ise, doğumsal ya da sonradan gelişen çene yüz anomalileridir. Bunlar arasında sıklıkla rastlanılan dudak-damak yarıkları, alt ya da üst çenenin ileride ya da geride konumlanması sebebiyle çiğneme fonksiyonunun ve estetiğin bozulduğu durumlar gelmektedir.